Xu hướng phát triển trong lĩnh vực AI: Sự kết hợp giữa tập trung và phân tán

Gần đây quan sát sự phát triển trong lĩnh vực AI, tôi nhận thấy một logic tiến hóa thú vị: AI truyền thống đang chuyển từ tập trung sang phân tán, trong khi AI blockchain thì đang tiến từ giai đoạn chứng minh khái niệm sang giai đoạn tính ứng dụng. Hai lĩnh vực này đang tăng tốc hòa nhập.

Sự phát triển của AI truyền thống đang thể hiện một xu hướng phân tán rõ rệt. Việc phổ biến trí tuệ nhân tạo cục bộ và mô hình AI ngoại tuyến cho thấy rằng các mô hình AI đang trở nên nhẹ hơn và tiện lợi hơn. Phạm vi ứng dụng của AI không còn giới hạn trong các trung tâm dịch vụ đám mây lớn, mà có thể được triển khai trên điện thoại thông minh, thiết bị biên, thậm chí là các thiết bị IoT. Đồng thời, chức năng giao tiếp giữa các hệ thống AI cũng đánh dấu sự chuyển mình từ trí tuệ đơn thể sang sự hợp tác tập thể.

Sự thay đổi này đã gây ra những vấn đề mới: Khi các thực thể AI trở nên phân tán cao độ, làm thế nào để đảm bảo tính nhất quán dữ liệu và độ tin cậy quyết định giữa các实例 AI hoạt động phân tán này? Nhu cầu này phát sinh từ sự thay đổi trong cách triển khai do sự tiến bộ công nghệ, từ đó tạo ra nhu cầu về xác minh phi tập trung.

Trong khi đó, con đường phát triển của AI blockchain cũng đang âm thầm thay đổi. Các dự án ban đầu chủ yếu dựa vào việc thổi phồng khái niệm, nhưng gần đây thị trường bắt đầu chú ý đến việc xây dựng cơ sở hạ tầng AI ở cấp độ thấp hơn. Các dự án bắt đầu chuyên môn hóa trong các lĩnh vực như sức mạnh tính toán, suy luận, gán nhãn dữ liệu, lưu trữ, v.v. Một số dự án tập trung vào việc tập hợp sức mạnh tính toán phi tập trung, một số xây dựng mạng suy luận phi tập trung, còn một số khác đang nỗ lực trong các hướng như học liên bang, tính toán biên, khuyến khích dữ liệu phân tán.

Xu hướng phát triển này phản ánh một logic cung ứng rõ ràng: sau khi sự thổi phồng khái niệm hạ nhiệt, nhu cầu cơ sở hạ tầng xuất hiện, thúc đẩy sự phân công chuyên môn, cuối cùng hình thành hiệu ứng hợp tác sinh thái.

Thú vị là, nhu cầu về AI truyền thống đang dần tiếp cận các giải pháp mà AI blockchain có thể cung cấp. AI truyền thống ngày càng trưởng thành về mặt công nghệ, nhưng thiếu động lực kinh tế và cơ chế quản trị; AI blockchain có sự đổi mới trong mô hình kinh tế, nhưng việc thực hiện công nghệ còn tương đối chậm. Sự kết hợp của cả hai có thể đạt được sự bổ sung lẫn nhau.

Sự kết hợp này đang tạo ra một mô hình AI mới, kết hợp giữa tính toán hiệu quả ngoài chuỗi và xác thực nhanh chóng trên chuỗi. Trong mô hình này, AI không chỉ là công cụ, mà còn là một người tham gia có danh tính kinh tế. Tài nguyên như sức mạnh tính toán, dữ liệu, suy luận chủ yếu được xử lý ngoài chuỗi, nhưng đồng thời cần một mạng lưới xác thực nhẹ trên chuỗi. Sự kết hợp này vừa duy trì hiệu quả và tính linh hoạt của tính toán ngoài chuỗi, vừa đảm bảo độ tin cậy và tính minh bạch thông qua xác thực trên chuỗi.

Cần lưu ý rằng, mặc dù vẫn có người nghi ngờ về khái niệm AI blockchain, nhưng sự phát triển nhanh chóng của AI sẽ không bị giới hạn bởi các ranh giới truyền thống hay blockchain. Sự hội tụ của công nghệ đang phá vỡ những ranh giới nhân tạo này, tạo ra một hệ sinh thái AI mở và đổi mới hơn.