Lý thuyết vòng năm của văn hóa và chính trị nhân loại: Nhìn từ bối cảnh cạnh tranh AI để thấy sự khác biệt giữa Trung Quốc và Mỹ

Gần đây, một người nổi tiếng trong ngành đã công bố một bài viết, đề xuất quan điểm mới "Mô hình vòng đời văn hóa và chính trị", và từ đó giải thích cấu trúc giám sát công nghệ và trí tuệ nhân tạo toàn cầu hiện nay. Lý thuyết này cho rằng, thái độ của văn hóa đối với những điều mới được hình thành bởi bầu không khí xã hội tại thời điểm hình thành, trong khi thái độ đối với những điều cũ thì do quán tính vốn có quyết định. Những "vòng đời văn hóa" này một khi đã hình thành, sẽ trở nên cực kỳ khó thay đổi.

Mâu thuẫn giữa lý tưởng và thực tế của chủ nghĩa tự do mới

Tác giả đã xem xét một sự bối rối trong quá trình trưởng thành của mình trong bài viết: mặc dù xã hội cho rằng chúng ta đang sống trong một môi trường "tư do mới sâu sắc" và "giảm quy định", nhưng thực tế là các chính sách quản lý của chính phủ lại trái ngược với những ý tưởng này. Thực tế, số lượng quy định liên bang không những không giảm mà còn tăng lên, các biện pháp kiểm soát cũng đang được củng cố liên tục. Hơn nữa, kể từ sau Thế chiến II, tỷ lệ thuế liên bang của Mỹ chiếm trong GDP vẫn giữ ở mức tương đối ổn định.

Sự đảo ngược bất ngờ trong cấu trúc cạnh tranh AI giữa Trung Quốc và Mỹ

Bài viết chỉ ra rằng nếu dự đoán sự phát triển của Trung Quốc và Hoa Kỳ trong lĩnh vực AI năm năm sau vào năm 2020, hầu hết mọi người có thể nghĩ rằng Hoa Kỳ sẽ dẫn đầu trong lĩnh vực AI mã nguồn mở, trong khi Trung Quốc sẽ chiếm ưu thế trong AI mã nguồn đóng. Tuy nhiên, thực tế lại hoàn toàn ngược lại. Mô hình "vòng năm" mà tác giả đưa ra cung cấp lời giải thích cho hiện tượng này:

1. Thái độ của văn hóa đối với những điều mới phụ thuộc vào bầu không khí xã hội vào thời điểm hình thành.
2. Thái độ của văn hóa đối với những điều cũ chủ yếu bị ảnh hưởng bởi định kiến hiện tại.
3. Mỗi thời đại sẽ hình thành những vòng năm mới trên "cây" văn hóa, đại diện cho quan niệm về những điều mới nổi.
4. Những quan niệm này một khi đã hình thành, sẽ nhanh chóng được củng cố, khó có thể thay đổi.

Từ Internet đến AI: Động lực văn hóa ảnh hưởng như thế nào đến việc quản lý công nghệ

Tác giả đã phân tích sự phát triển của việc quản lý công nghệ ở Mỹ và Trung Quốc thông qua "mô hình vòng đời".

1. Hoa Kỳ đã trải qua đỉnh cao của việc phi quản lý vào những năm 90, dẫn đến việc Internet giữ được các đặc điểm tương đối mở.
2. Mức thuế được quyết định bởi nhu cầu ngân sách của chính phủ, tạo thành "đường đỏ" tài chính khó thay đổi.
3. Thái độ đối với rủi ro công nghệ mới thường thận trọng hơn so với các môn thể thao mạo hiểm truyền thống, phản ánh thái độ văn hóa hình thành trong những thời kỳ khác nhau.
4. Mạng xã hội được coi là một phần của Internet, nhưng cũng được xem như một hiện tượng mới, do đó thái độ quản lý có sự khác biệt.
5. Trung Quốc đã áp dụng chiến lược "sản phẩm hóa đối thủ cạnh tranh bổ sung lợi thế" trong lĩnh vực AI, thúc đẩy sự phát triển của AI mã nguồn mở.

Sức mạnh của sự đổi mới: Trồng cây mới hiệu quả hơn thay đổi cây cũ

Bài viết cuối cùng nhấn mạnh rằng việc thay đổi những quan niệm văn hóa đã ăn sâu rất khó khăn. Ngược lại, việc tạo ra những mô hình hành vi mới và thiết lập quy chuẩn cùng với nền văn hóa tốt ngay từ đầu là khả thi hơn. Đó chính là sức hấp dẫn của lĩnh vực tiền điện tử và Web3: chúng cung cấp một môi trường công nghệ và văn hóa độc lập, có thể tự do khám phá những điều mới mà không bị ràng buộc bởi những định kiến hiện có.

Tác giả cho rằng, chúng ta nên chú ý đến "trồng và nuôi dưỡng các loại cây mới", thay vì cố gắng thay đổi những quan niệm cũ khó bị lung lay. Cách nghĩ này cung cấp một góc nhìn hoàn toàn mới cho đổi mới công nghệ và biến đổi xã hội.