AI có cần Blockchain không? Khám phá biên giới mới của nền kinh tế máy móc
Trong những năm gần đây, công nghệ trí tuệ nhân tạo đã đạt được những bước tiến đột phá. Từ việc tạo nội dung đến lập trình mã, từ dịch vụ khách hàng thông minh đến giao dịch thuật toán, AI đang dần chuyển từ một công cụ đơn thuần thành một người tham gia có khả năng hành động độc lập. Đồng thời, lĩnh vực Web3 cũng đang tích cực khám phá khả năng kết hợp giữa AI và Blockchain. Tuy nhiên, chúng ta có nên suy nghĩ ngược lại: liệu AI bản thân có cần sự hỗ trợ của công nghệ Blockchain hay không?
Hạn chế của hệ thống tài chính truyền thống
Hệ thống tài chính hiện tại từ khi được thiết kế đã phục vụ cho con người. Dù là mở tài khoản ngân hàng, mua quỹ hay sử dụng dịch vụ thanh toán, tất cả đều không thể thiếu bước xác thực danh tính này. Hệ thống cần xác nhận người dùng là một cá nhân hoặc pháp nhân cụ thể, có thể nhận diện và có khả năng chịu trách nhiệm pháp lý.
Tuy nhiên, AI không đáp ứng những điều kiện này. Nó không có quốc tịch, số chứng minh nhân dân hay số thuế, cũng không có khả năng ký tên hay năng lực pháp lý. Điều này có nghĩa là AI không thể độc lập mở tài khoản, đăng ký công ty hoặc trở thành chủ thể hợp đồng trong hệ thống tài chính hiện tại. Nói tóm lại, AI trong hệ thống tài chính hiện tại là một "hồn ma phi nhân loại", thiếu nhân cách tài chính.
Đây không chỉ là một vấn đề lý thuyết, mà còn là những hạn chế hệ thống trong thực tế. Nếu chúng ta muốn AI có thể độc lập mua quyền sử dụng máy chủ, gọi API hoặc tham gia giao dịch trên thị trường, trước tiên nó cần một phương thức thanh toán. Và hiện tại, bất kỳ phương thức thanh toán hợp lệ nào cũng phải được gắn bó với một "người" hoặc "doanh nghiệp". Chừng nào AI không phải là công cụ phụ thuộc của một thực thể nào đó, mà là một chủ thể hành động tương đối độc lập, thì nó sẽ khó hòa nhập vào hệ thống này.
Blockchain: Giao thức tài chính có thể truy cập bởi máy móc
So với đó, điểm độc đáo của hệ thống blockchain là nó không quan tâm đến danh tính của người dùng. Dù là cá nhân, script, chương trình hay các thực thể tự động hóa trực tuyến vĩnh viễn, chỉ cần có thể tạo ra một cặp khóa riêng và địa chỉ, có thể thực hiện thanh toán, ký hợp đồng thông minh và tham gia vào cơ chế đồng thuận trên chuỗi.
Điều này có nghĩa là Blockchain vốn dĩ phù hợp cho việc "người dùng không phải con người" tham gia vào các hoạt động kinh tế. Ví dụ, một mô hình AI được triển khai trên Blockchain có thể lấy dữ liệu thông qua lưu trữ phi tập trung, sử dụng thị trường sức mạnh tính toán phi tập trung để lấy tài nguyên vận hành, và sau khi hoàn thành nhiệm vụ có thể nhận thưởng thông qua hợp đồng thông minh. Toàn bộ quá trình không cần sự trung gian của nền tảng tập trung, không cần xác minh thẻ ngân hàng, cũng như không cần sự can thiệp của con người.
Một số dự án đã bắt đầu khám phá khả năng này. Họ đang nghiên cứu cách để AI Agent có "danh tính kinh tế" trên chuỗi, cách cung cấp dịch vụ cho các Agent khác, cũng như cách thực hiện giao dịch và phối hợp một cách tự chủ. Mô hình kinh tế "máy với máy (M2M)" này đang tiến từ giai đoạn khái niệm sang thử nghiệm thực tế.
Trong mô hình này, AI không còn chỉ đơn thuần là một mô hình phụ thuộc vào đầu vào của con người, mà là một hệ thống tuần hoàn có khả năng tự động thu thập tài nguyên, cung cấp dịch vụ, tạo ra lợi nhuận và tái đầu tư vào bản thân. Nó không cần phải phụ thuộc vào việc con người phát lương, mà có nguồn thu nhập riêng trên chuỗi.
Stablecoin: "Tiền tệ cứng" của thế giới AI
Đối với AI, đồng tiền thanh toán ổn định quan trọng hơn khả năng thanh toán đơn thuần. Khi một AI Agent cần gọi một mô hình khác hoặc mua dịch vụ API dữ liệu, nó có xu hướng sử dụng đơn vị có giá trị ổn định để trao đổi, thay vì tài sản tiền điện tử có độ biến động cao.
Đây chính là ý nghĩa quan trọng của stablecoin. Chúng cung cấp một công cụ tài chính vừa có thể tự do lưu thông trên chuỗi, vừa có thể giữ giá trị ổn định, trở thành "tiền tệ cứng" trong thế giới AI. Một số dự án đã bắt đầu thử nghiệm cho việc thanh toán dịch vụ giữa các AI thông qua stablecoin theo thời gian thực, từ đó hình thành một hệ thống kinh tế có độ ma sát thấp mà không cần sự phê duyệt của con người.
Với sự gia tăng tính thanh khoản của stablecoin trên chuỗi, AI có thể trực tiếp kiếm lợi từ các nhiệm vụ và sử dụng những lợi nhuận đó để mua các mô-đun dịch vụ mới hoặc tài nguyên vận hành, hình thành một thực thể kinh tế máy móc tự chủ theo đúng nghĩa.
Hình thái "pháp nhân trên chuỗi" của AI
Trong tương lai, một số hệ thống AI có thể không còn phụ thuộc vào các công ty hoặc tổ chức nghiên cứu cụ thể, mà tồn tại dưới hình thức tổ chức tự trị phi tập trung (DAO) hoặc giao thức trên chuỗi. Những AI Agent này sẽ có quỹ riêng, cơ chế quản trị cộng đồng và hệ thống danh tính trên chuỗi. Chúng không cần đăng ký hợp pháp hoặc lưu giữ hồ sơ tại một quốc gia nào, nhưng có thể phục vụ người dùng, nhận thanh toán, khởi kiện và phát hành cập nhật giao thức, hình thành "pháp nhân số" hoặc "pháp nhân AI" theo đúng nghĩa.
Sự hợp tác và cạnh tranh giữa chúng sẽ dựa trên hợp đồng thông minh, sử dụng tiền điện tử làm phương tiện, và quy tắc trên chuỗi làm trật tự. Trong hệ sinh thái này, tiền điện tử không còn là tài sản đầu cơ, mà là giao thức nền tảng để xây dựng niềm tin giữa các AI.
Thách thức và rủi ro
Mặc dù triển vọng có thể được kỳ vọng, nhưng chúng ta vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức. Việc quản lý khóa của ví AI, tổn thất kinh tế do lạm dụng mô hình, khả năng xác minh danh tính trên chuỗi, tính hợp pháp của các chủ thể AI xuyên biên giới và ranh giới đạo đức của hành vi thuật toán đều cần được giải quyết.
Thực tế hơn là, hệ thống pháp luật hiện tại và khuôn khổ quản lý gần như không cung cấp con đường thích hợp cho "những hành vi không phải của con người". AI không thể bị kiện hoặc kiện lại, không thể nộp thuế cũng như không thể hưởng quyền sở hữu tài sản. Khi xảy ra tình trạng mất kiểm soát hoặc bị tấn công, việc xác định trách nhiệm và cơ chế truy cứu trách nhiệm đang phải đối mặt với thách thức lớn. Những vấn đề này cần một khung pháp lý mới, sự đồng thuận xã hội và các phương tiện quản trị công nghệ để giải quyết.
Kết luận
Sự phát triển của tiền điện tử ban đầu nhằm phục vụ cho "những người không có tài khoản", như các nhóm bị hệ thống tài chính loại trừ, các quốc gia và các ngành nghề bên lề. Còn bây giờ, nó có thể trở thành lựa chọn duy nhất cho "các máy không có danh tính" tham gia vào các hoạt động kinh tế.
Nếu nói rằng tài chính truyền thống là một kim tự tháp được xây dựng cho xã hội loài người, thì blockchain và tiền điện tử có lẽ đang xây dựng một "nền tảng tài chính dành cho máy móc". AI không nhất thiết phải sở hữu quyền, nhưng nó phải có giao diện kinh tế có thể hoạt động. Và đó chính là vấn đề mà công nghệ blockchain giỏi nhất trong việc giải quyết.
Trang này có thể chứa nội dung của bên thứ ba, được cung cấp chỉ nhằm mục đích thông tin (không phải là tuyên bố/bảo đảm) và không được coi là sự chứng thực cho quan điểm của Gate hoặc là lời khuyên về tài chính hoặc chuyên môn. Xem Tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết chi tiết.
9 thích
Phần thưởng
9
3
Đăng lại
Chia sẻ
Bình luận
0/400
AirdropHunter9000
· 28phút trước
ai cho ai mở ví tiền thật sự là chủ nghĩa hiện thực huyền ảo
Xem bản gốcTrả lời0
SmartContractPlumber
· 08-13 22:56
Bạn có dám để AI tự quản lý khóa riêng của Ví tiền không? Hợp đồng thông minh không thể phòng ngừa các lỗ hổng nguy hiểm.
Xem bản gốcTrả lời0
SignatureVerifier
· 08-13 22:53
hmm... về mặt kỹ thuật, điều này tạo ra một khoảng trống xác thực nghiêm trọng cho các tác nhân ai trong các hệ thống truyền thống. cần *kiểm tra* kỹ lưỡng.
AI và Blockchain hội tụ: Xây dựng cơ sở hạ tầng tài chính cho nền kinh tế máy móc
AI có cần Blockchain không? Khám phá biên giới mới của nền kinh tế máy móc
Trong những năm gần đây, công nghệ trí tuệ nhân tạo đã đạt được những bước tiến đột phá. Từ việc tạo nội dung đến lập trình mã, từ dịch vụ khách hàng thông minh đến giao dịch thuật toán, AI đang dần chuyển từ một công cụ đơn thuần thành một người tham gia có khả năng hành động độc lập. Đồng thời, lĩnh vực Web3 cũng đang tích cực khám phá khả năng kết hợp giữa AI và Blockchain. Tuy nhiên, chúng ta có nên suy nghĩ ngược lại: liệu AI bản thân có cần sự hỗ trợ của công nghệ Blockchain hay không?
Hạn chế của hệ thống tài chính truyền thống
Hệ thống tài chính hiện tại từ khi được thiết kế đã phục vụ cho con người. Dù là mở tài khoản ngân hàng, mua quỹ hay sử dụng dịch vụ thanh toán, tất cả đều không thể thiếu bước xác thực danh tính này. Hệ thống cần xác nhận người dùng là một cá nhân hoặc pháp nhân cụ thể, có thể nhận diện và có khả năng chịu trách nhiệm pháp lý.
Tuy nhiên, AI không đáp ứng những điều kiện này. Nó không có quốc tịch, số chứng minh nhân dân hay số thuế, cũng không có khả năng ký tên hay năng lực pháp lý. Điều này có nghĩa là AI không thể độc lập mở tài khoản, đăng ký công ty hoặc trở thành chủ thể hợp đồng trong hệ thống tài chính hiện tại. Nói tóm lại, AI trong hệ thống tài chính hiện tại là một "hồn ma phi nhân loại", thiếu nhân cách tài chính.
Đây không chỉ là một vấn đề lý thuyết, mà còn là những hạn chế hệ thống trong thực tế. Nếu chúng ta muốn AI có thể độc lập mua quyền sử dụng máy chủ, gọi API hoặc tham gia giao dịch trên thị trường, trước tiên nó cần một phương thức thanh toán. Và hiện tại, bất kỳ phương thức thanh toán hợp lệ nào cũng phải được gắn bó với một "người" hoặc "doanh nghiệp". Chừng nào AI không phải là công cụ phụ thuộc của một thực thể nào đó, mà là một chủ thể hành động tương đối độc lập, thì nó sẽ khó hòa nhập vào hệ thống này.
Blockchain: Giao thức tài chính có thể truy cập bởi máy móc
So với đó, điểm độc đáo của hệ thống blockchain là nó không quan tâm đến danh tính của người dùng. Dù là cá nhân, script, chương trình hay các thực thể tự động hóa trực tuyến vĩnh viễn, chỉ cần có thể tạo ra một cặp khóa riêng và địa chỉ, có thể thực hiện thanh toán, ký hợp đồng thông minh và tham gia vào cơ chế đồng thuận trên chuỗi.
Điều này có nghĩa là Blockchain vốn dĩ phù hợp cho việc "người dùng không phải con người" tham gia vào các hoạt động kinh tế. Ví dụ, một mô hình AI được triển khai trên Blockchain có thể lấy dữ liệu thông qua lưu trữ phi tập trung, sử dụng thị trường sức mạnh tính toán phi tập trung để lấy tài nguyên vận hành, và sau khi hoàn thành nhiệm vụ có thể nhận thưởng thông qua hợp đồng thông minh. Toàn bộ quá trình không cần sự trung gian của nền tảng tập trung, không cần xác minh thẻ ngân hàng, cũng như không cần sự can thiệp của con người.
Một số dự án đã bắt đầu khám phá khả năng này. Họ đang nghiên cứu cách để AI Agent có "danh tính kinh tế" trên chuỗi, cách cung cấp dịch vụ cho các Agent khác, cũng như cách thực hiện giao dịch và phối hợp một cách tự chủ. Mô hình kinh tế "máy với máy (M2M)" này đang tiến từ giai đoạn khái niệm sang thử nghiệm thực tế.
Trong mô hình này, AI không còn chỉ đơn thuần là một mô hình phụ thuộc vào đầu vào của con người, mà là một hệ thống tuần hoàn có khả năng tự động thu thập tài nguyên, cung cấp dịch vụ, tạo ra lợi nhuận và tái đầu tư vào bản thân. Nó không cần phải phụ thuộc vào việc con người phát lương, mà có nguồn thu nhập riêng trên chuỗi.
Stablecoin: "Tiền tệ cứng" của thế giới AI
Đối với AI, đồng tiền thanh toán ổn định quan trọng hơn khả năng thanh toán đơn thuần. Khi một AI Agent cần gọi một mô hình khác hoặc mua dịch vụ API dữ liệu, nó có xu hướng sử dụng đơn vị có giá trị ổn định để trao đổi, thay vì tài sản tiền điện tử có độ biến động cao.
Đây chính là ý nghĩa quan trọng của stablecoin. Chúng cung cấp một công cụ tài chính vừa có thể tự do lưu thông trên chuỗi, vừa có thể giữ giá trị ổn định, trở thành "tiền tệ cứng" trong thế giới AI. Một số dự án đã bắt đầu thử nghiệm cho việc thanh toán dịch vụ giữa các AI thông qua stablecoin theo thời gian thực, từ đó hình thành một hệ thống kinh tế có độ ma sát thấp mà không cần sự phê duyệt của con người.
Với sự gia tăng tính thanh khoản của stablecoin trên chuỗi, AI có thể trực tiếp kiếm lợi từ các nhiệm vụ và sử dụng những lợi nhuận đó để mua các mô-đun dịch vụ mới hoặc tài nguyên vận hành, hình thành một thực thể kinh tế máy móc tự chủ theo đúng nghĩa.
Hình thái "pháp nhân trên chuỗi" của AI
Trong tương lai, một số hệ thống AI có thể không còn phụ thuộc vào các công ty hoặc tổ chức nghiên cứu cụ thể, mà tồn tại dưới hình thức tổ chức tự trị phi tập trung (DAO) hoặc giao thức trên chuỗi. Những AI Agent này sẽ có quỹ riêng, cơ chế quản trị cộng đồng và hệ thống danh tính trên chuỗi. Chúng không cần đăng ký hợp pháp hoặc lưu giữ hồ sơ tại một quốc gia nào, nhưng có thể phục vụ người dùng, nhận thanh toán, khởi kiện và phát hành cập nhật giao thức, hình thành "pháp nhân số" hoặc "pháp nhân AI" theo đúng nghĩa.
Sự hợp tác và cạnh tranh giữa chúng sẽ dựa trên hợp đồng thông minh, sử dụng tiền điện tử làm phương tiện, và quy tắc trên chuỗi làm trật tự. Trong hệ sinh thái này, tiền điện tử không còn là tài sản đầu cơ, mà là giao thức nền tảng để xây dựng niềm tin giữa các AI.
Thách thức và rủi ro
Mặc dù triển vọng có thể được kỳ vọng, nhưng chúng ta vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức. Việc quản lý khóa của ví AI, tổn thất kinh tế do lạm dụng mô hình, khả năng xác minh danh tính trên chuỗi, tính hợp pháp của các chủ thể AI xuyên biên giới và ranh giới đạo đức của hành vi thuật toán đều cần được giải quyết.
Thực tế hơn là, hệ thống pháp luật hiện tại và khuôn khổ quản lý gần như không cung cấp con đường thích hợp cho "những hành vi không phải của con người". AI không thể bị kiện hoặc kiện lại, không thể nộp thuế cũng như không thể hưởng quyền sở hữu tài sản. Khi xảy ra tình trạng mất kiểm soát hoặc bị tấn công, việc xác định trách nhiệm và cơ chế truy cứu trách nhiệm đang phải đối mặt với thách thức lớn. Những vấn đề này cần một khung pháp lý mới, sự đồng thuận xã hội và các phương tiện quản trị công nghệ để giải quyết.
Kết luận
Sự phát triển của tiền điện tử ban đầu nhằm phục vụ cho "những người không có tài khoản", như các nhóm bị hệ thống tài chính loại trừ, các quốc gia và các ngành nghề bên lề. Còn bây giờ, nó có thể trở thành lựa chọn duy nhất cho "các máy không có danh tính" tham gia vào các hoạt động kinh tế.
Nếu nói rằng tài chính truyền thống là một kim tự tháp được xây dựng cho xã hội loài người, thì blockchain và tiền điện tử có lẽ đang xây dựng một "nền tảng tài chính dành cho máy móc". AI không nhất thiết phải sở hữu quyền, nhưng nó phải có giao diện kinh tế có thể hoạt động. Và đó chính là vấn đề mà công nghệ blockchain giỏi nhất trong việc giải quyết.